Cari işlemler dengesi nedir? Cari açık neden oluşur?

Cari işlemler dengesi; ödemeler dengesi bilançosunun en önemli kalemidir. Dış ticaret dengesi, hizmetler dengesi, yatırımlar dengesi ve transferle dengesinden oluşur.

Cari işlemler dengesinde; eğer gelirler giderlerden fazla ise “cari fazla”, giderler gelirlerden fazla ise “cari açık” oluşur.

Ülkemizde kronik bir sorun olan cari açık vardır. Katma değeri yüksek üretim yapılmadığı için de hep varolmuştur ve varolmaya devam edecektir. Ekonomi yavaşlarken ya da küçülürken cari açık da onunla birlikte azalmakta, ekonomi büyüyorsa cari açık da onunla birlikte büyümektedir. Ne zaman biz cari açıktan cari fazla vermeye geçeri, işte o zaman gelişmiş ülkelerden biri oluruz. Diğer türlü hep borçla gelir gider dengemizi sağlamaya çalışırız. Bu da ekonomimizin kırılganlığını ve dışa bağımlılığını arttırmaktadır.

Peki cari işlemler dengesi tam olarak nelerden oluşur?

A) Mal Dengesi(Dış ticaret dengesi)

• İhracat (+)
• İthalat (-)

               +

B) Hizmetler dengesi

• Hizmet Gelirleri (+)
• Hizmet Giderleri (-)

              +

C) Yatırım (Net Faktör) gelirleri dengesi

• Yatırım Gelirleri (+)
• Yatırım Giderleri (-)

              +

D) Transfer Gelirleri Dengesi

• Karşılıksız Olarak Elde Edilen Dış Gelirler (+)
• Karşılıksız Olarak Yapılan Dış Giderler (-)

 

 

*bilanço wikipediadan alınmıştır