“Kazandıran fonu nasıl anlarsınız? Sadece getiriyi görmek yetmez.”

Fon alırken çoğumuz ilk olarak şuna bakıyoruz:

“Bu fon son bir yılda ne kadar kazandırmış?”

Evet, bu önemli. Ama yeterli değil.
Bir fonun gerçekten iyi yönetilip yönetilmediğini anlamak için biraz daha derine bakmak gerekiyor. Tıpkı bir futbol takımını sadece attığı gollerle değil, oyun tarzıyla da değerlendirmek gibi…

Bu yazıda, fon performansını değerlendirirken dikkat etmeniz gereken 3 temel unsuru sade bir dille anlatacağım: Getiri, risk ve yönetim kalitesi.

1. Getiri – “Kazanç ne kadar?”

Getiri, fonun belirli bir sürede yatırımcısına sağladığı net kazancı gösterir. Aylık, yıllık ya da 5 yıllık performans olarak görebilirsiniz.

Ama burada şunlara dikkat etmek önemli:

– Tek bir yıl değil, çok yıllık ortalama getiriye bakın.

– Benzer fonlarla kıyaslayın. Hisse senedi fonunu tahvil fonuyla kıyaslamak elma ile armudu yarıştırmak gibi olur.

Örnek: Bir hisse senedi fonu son 1 yılda %50 kazandırmış olabilir ama 3 yıllık ortalaması %12 ise, bu çok da istikrarlı bir fon olmayabilir.

2. Risk – “Kazanç ne kadar oynak?”

Yüksek getiri güzeldir ama dalgalanması çoksa bu her yatırımcı için uygun değildir.
Finansal dünyada bu dalgalanma “volatilite” ya da “standart sapma” ile ölçülür.

– Volatilite yüksekse, fon fiyatı çok oynuyordur. Kazandırabilir ama uykunuzu da kaçırabilir.

– Volatilite düşükse, fon daha istikrarlıdır. Ama belki getirisi de düşüktür.

Kendi risk toleransınızı bilmek burada kritik. “Ben günlük bakarım, dalgalanmalara dayanırım” diyorsanız sorun değil. Ama “sakin bir yatırım istiyorum” diyorsanız düşük oynak fonlara yönelmelisiniz.

3. Yönetim Kalitesi – “İşi kim yapıyor?”

Her fonun arkasında bir yönetici (veya yönetim ekibi) vardır. Bu kişi(ler) fonun yatırım stratejisini belirler, ne zaman alım/satım yapılacağına karar verir.

Yönetim kalitesini anlamak için şunlara bakabilirsiniz:

– Fon yöneticisi ne kadar süredir görevde?

– Geçmişte yönettiği fonlar nasıl performans göstermiş?

– Fonun yatırım stratejisi açık ve tutarlı mı?

Sık sık yönetici değişen ya da her yıl farklı strateji izleyen fonlardan uzak durmak genellikle daha iyidir.

Bonus: Sharpe Oranı – “Aldığın riske değiyor mu?”

Biraz teknik ama çok faydalı bir gösterge.
Sharpe oranı, fonun getirisini aldığı riskle kıyaslar.

– Yüksek Sharpe oranı, “hem kazandırıyor, hem çok risk almıyor” anlamına gelir.

– Düşük Sharpe oranı, “kazancı var ama riskine değmez” demektir.

Fon karşılaştırma sitelerinde bu oranı kolayca bulabilirsiniz.

Sözün Özü: Sadece “en çok kazandırana” bakmak yetmez

İyi fon demek, sadece yüksek getiri demek değildir.
İstikrarlı, riskini yöneten ve sizi hedefinize ulaştıracak fonu bulmak önemli. Unutmayın:

– Getiri, ne kadar kazandığınızı söyler.

– Risk, bu kazancı hangi yoldan elde ettiğinizi anlatır.

– Yönetim, bu yolculuğu kiminle yaptığınızı belirler.