Dolar neden yükseliyor?
3 Mart 2015 – Bugün itibariyle dolar kuru yeni bir rekor kırdı ve 2.5383 seviyesini gördü. Özellikle siyasi iktidar başta olmak üzere toplumun büyük çoğunluğu hiçbir şey olmuyormuş gibi hayatına devam ediyor.
Peki dolar neden yükseliyor? Piyasadaki dolar yorumları o kadar çok fazla ki, her gün farklı bir açıklama geliyor doların niye yükseldiğine yönelik. Evet günlük bazda yaşanan gelişmeler ve açıklanan ekonomi verileri etkili olabiliyor ama dediğimiz gibi günlük gelişmeler bunlar.
Öyleyse 2015 yılında dolar niye yükseliyor gelin birkaç maddede özetleyelim:
- Siyasi taraftan, Merkez Bankasının uluslararası alanda güvenirliğini yok edecek düzeyde faiz indirim baskılarının gelmesi.
- Merkez Bankasının, siyasi baskılar karşısında faiz indirimlerine bundan sonra da devam etme olasılığının yüksek olması.
- Haziran ayındaki genel seçimlerin giderek yaklaşmasıyla siyasi gerginliklerin artacak olması. Özellikle seçim sonuçlarına bağlı olarak gündemde uzun süre konuşulacak olan Çözüm Süreci, Başkanlık Sistemi ve asıl bunların önünü açacak olan olası Anayasa değişikliği siyasi tartışmaları artıracaktır. Artacak bu siyasi belirsizlik de piyasaları olumsuz etkileyecektir her geçen gün.
- Hükümet kanadında yıllardır ekonominin başında olan Ali Babacan’ın bir daha aday olamayacak olması. Bu da ekonominin geleceğine yönelik belirsizliği artırıyor seçim dönemi yaklaştıkça. Ayrıca büyük ihtimal Babacan gidince Merkez Bankası Başkanı da ayrılacaktır.
- ABD merkez bankası FED’in faiz artırımına başlamayı düşündüğü zamanın yaklaşması. Buna yönelik beklentiler de doların diğer para birimleri karşısında değer kazanmasını sağlıyor. Burada yatırımcılar başta istihdam ve enflasyon verileri olmak üzere ABD ekonomi verilerini yakından takip ediyor günlük bazda.
- Yavaşlayan ekonomiden ve petrol fiyatlarındaki düşüşten dolayı cari açık rakamının düşmesi sanal bir iyileşme ortaya çıkardı. Oysaki cari açık bizim için yapısal bir sorun ve ortadan kalkması bu kadar kolay değil. Bu yüzden sıcak paraya ihtiyacımız hep olacak. Faiz indirimlerinin yeterli şartlar oluşmadan devam etmesi ise Türkiye’yi yabancı yatırımcılar için daha az çekici ve daha fazla belirsiz hale getirecektir. Özellikle ABD’de faiz artırım beklentileri güçlenirken.
Eğer bu dolar kuru ciddi şekilde geri gelmezse, biz seçim dönemi yaklaştıkça çok daha yüksek seviyeler görebiliriz. Doların geri gelmesi de Merkez Bankasının yaptığı 50-60 milyon dolarlık satışlarla mümkün değil. Kim bilir belki birilerinin bir bildiği vardır; ondan dolayı kurun yükselmesine göz yumuyordur ya da neden oluyordur. Bunu da zaman gösterecektir.
